ΣΚΟΠΙΑΝΟ ΚΑΙ ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ

Ομιλία του κ. Κρις Σπύρου, Πρώην Πρόεδρου του Δημοκρατικού Κόμματος της Πολιτείας, Νιού Χαμσάίρ, ΗΠΑ, για το Μακεδονικό ζήτημα, στην εκδήλωση της «Ένωσης των Αποφοίτων Αμερικανικών Πανεπιστημίων»

"Από τα ντοκουμέντα που θα δείξω απόψε θα δείτε πως για πρώτη φορά μετά το 1993 απεφάσισα να μιλήσω δημόσια για όσα ξέρω για το Μακεδονικό και δέχτηκα την πρόσκληση των Αποφοίτων Αμερικανικών Πανεπιστημίων να συμμετέχω στην αποψινή συζήτηση.

Δέχτηκα την πρόσκληση γιατί ακούω δεξιά και αριστερά να με ρωτούν γιατί εμείς οι Ελληνοαμερικανοί αφήσαμε τον σημερινό Πρόεδρο Τζόρτζ Μπους να αναγνωρίσει τα Σκόπια ως Μακεδονία.

Μετά το δημοψήφισμα της Νοτιοσλαβίας (των Σκοπίων), στις 7 Σεπτεμβρίου 1991, για κήρυξη ανεξάρτητου Κράτους με την ονομασία «Δημοκρατία της Μακεδονίας», συνέβησαν τα ακόλουθα :

Στις 16 Δεκεμβρίου 1991, το Συμβούλιο Υπουργών Εξωτερικών της Ευρώπης ψήφισε ομόφωνα ότι δεν θα αναγνωρίσουν όνομα για τη Νοτιοσλαβία που μπορεί να έχει «εδαφικές διεκδικήσεις στο μέλλον». Στις 2 Φεβρουαρίου 1992, οι Υπουργοί εξωτερικών της ΕΟΚ ανέθεσαν στον τότε Υπουργό Εξωτερικών της Πορτογαλίας Joao de Deus Pinheiro να προτείνει λύση για το αίτημα αναγνώρισης της Νοτιοσλαβίας. Μετά από μερικούς μήνες διαπραγματεύσεων ο κύριος Πινεϊρο πρότεινε το όνομα «Nova Macedonia». Η πρότασις Πινεϊρο απορρίφθηκε από το Συμβούλιο Αρχηγών της Ευρώπης (ΕΟΚ) γιατί περιείχε το όνομα «Μακεδονία».

Στις 13 Απριλίου 1992, ο Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας Κωνσταντίνος Καραμανλής κάλεσε σε σύσκεψη το Συμβούλιο των Ελλήνων Πολιτικών Αρχηγών να πάρει θέση για την ονομασία και την αναγνώριση της Νοτιοσλαβίας ως νέου κράτους. Μετά την συνάντηση των Αρχηγών ο Πρέσβης παρά τω Προέδρω Πέτρος Μολυβιάτης, ο σημερινός Υπουργός Εξωτερικών της Ελλάδος, διάβασε για τις τηλεοράσεις και τα άλλα μέσα μαζικής ενημέρωσης το ακόλουθο ανακοινωθέν : «Η Ελλάδα θα αναγνωρίσει ανεξάρτητο κράτος των Σκοπίων μόνον εάν τηρηθούν και οι τρεις όροι που έθεσε η ΕΟΚ στις 16 Δεκεμβρίου ‘91 με την αυτονόητη διευκρίνιση ότι στο όνομα του κράτους αυτού δεν θα υπάρχει η λέξη «Μακεδονία».

Στις 27 Ιουνίου 1992 οι ηγέτες της Ενωμένης Ευρώπης ψήφισαν ομόφωνα και συμφώνησαν με την Ελληνική θέση ότι θα αναγνωρίσουν τα Σκόπια ως ανεξάρτητο κράτος «μόνον εάν η ονομασία δεν περιέχει τη λέξη “Μακεδονία”».

Στις 7 Ιουνίου 1992, ο Αμερικανός ιστορικός και αρθρογράφος Johann Fink δημοσίευσε άρθρο στην αλυσίδα 300 και πλέον εφημερίδων του “Scripps Howard News Service”στο οποίο άρθρο έλεγε και τα εξής: «Η Μακεδονία, η φτωχότερη από τις πρώην δημοκρατίες της Γιουγκοσλαβίας, που βρίσκεται στο νοτιότερο άκρο της, είναι και πάλι ελεύθερη έπειτα από είκοσι δύο αιώνες κατοχής από ξένους. Τώρα υπάρχει ανησυχία ότι η πατρίδα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, επί πολλά χρόνια εκρηκτική ύλη σε πυριτιδαποθήκη, είναι πιθανόν να αποτελέσει και πάλι το μήλον της έριδος ανάμεσα στις γείτονες χώρες, τη Βουλγαρία, την Ελλάδα, την Αλβανία και τη Σερβία. Ως μέλος διαφόρων διεθνών οργανισμών, η Αθήνα έχει τελικά απομονώσει τη Μακεδονία από τη διεθνή κοινότητα».

Στις 2 Οκτωβρίου 1992 ο τότε υποψήφιος για την Προεδρία των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής Κυβερνήτης Μπίλ Κλίντον (Bill Clinton) έκανε την επίσημη γραπτή δήλωση με τίτλο:

«ΔΗΛΩΣΗ ΤΟΥ ΚΥΒΕΡΝΗΤΗ ΚΛΙΝΤΟΝ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΕΙΔΙΚΟΥ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΟΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ». : «Στηρίζω την πρόσφατη απόφαση της Ευρωπαϊκής Ένωσης σύμφωνα με την οποία η νοτιότερη πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία αναγνωρίζεται ως ανεξάρτητο κράτος υπό τον όρο να μην περιλαμβάνεται στην ονομασία της η λέξη «Μακεδονία». Πολλοί Αμερικανοί δυσκολεύονται να κατανοήσουν το πρόβλημα που προκύπτει από τη χρήση του ονόματος «Μακεδονία».Περί τα τέλη του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου η χρήση αυτού του ονόματος για το νότιο τμήμα της Γιουγκοσλαβίας χαρακτηρίστηκε από τον τότε υπουργό Εξωτερικών της χώρας μας «ως προκάλυμμα για επιθετικές ενέργειες εναντίον της Ελλάδας» ενώ θα μπορούσε, επίσης, να αποτελέσει και πάλι πηγή αποσταθεροποίησης και διαμάχης. Η θέση των Ηνωμένων Πολιτειών πρέπει να είναι ξεκάθαρη. Εάν το νέο αυτό κράτος επιθυμεί την αναγνώριση της Αμερικής, θα πρέπει κατ΄ αρχάς να δεχθεί τις αρχές της Τελικής Πράξης του Ελσίνκι, να ικανοποιήσει τις γείτονες χώρες και την παγκόσμια κοινότητα όσον αφορά τις προθέσεις του, ότι δηλαδή είναι ειρηνικές και σύμφωνες με την απόφαση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία απορρίπτει τη χρήση του ονόματος Μακεδονία. Η Κυβέρνηση Κλίντον θα υπερασπιστεί αυτές τις αρχές και θα διασφαλίσει την ικανοποίηση των νόμιμων συμφερόντων της Ελλάδας».

Την πρώτη εβδομάδα του Νοεμβρίου του 1992 ο Μπίλ Κλίντον εκλέχτηκε Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής κερδίζοντας τις εκλογές από τον Πρόεδρο Τζόρτζ Μπούς.

Μετά την ήττα των εκλογών από τον Μπίλ Κλίντον ο Τζόρτζ Μπούς έστειλε τον Υπουργό εξωτερικών των ΗΠΑ Λόρενς Ήγκελμπέργκερ (Lawrence Eagleburger) στην Ευρώπη προκειμένου να πείσει τις Ευρωπαϊκές Κυβερνήσεις να αλλάξουν θέση που ομόφωνα είχαν πάρει στις 27 Ιουνίου 1992 και να αναγνωρίσουν μαζί με τις ΗΠΑ το νέο κράτος των Σκοπίων ως «Δημοκρατία της Μακεδονίας». Φαίνεται ότι ο Πρόεδρος Μπους προσπάθησε να εκπληρώσει την προεκλογική του υπόσχεση στους Σκοπιανούς των ΗΠΑ, οι οποίοι συνέβαλαν σημαντικά στην αποτυχημένη προεκλογική του προσπάθεια.

Εκείνη την εποχή είχα την ιδιότητα του Προέδρου του Δημοκρατικού κόμματος στην Πολιτεία του Νιού Χαμσάϊρ, την πιο σημαντική πολιτεία της Αμερικής όσον αφορά στις Προεδρικές Εκλογές, και μόλις είχα εκλεγεί Πρόεδρος των Εκλεκτόρων του Μπίλ Κλίντον στην ίδια πολιτεία. Στόχος ήταν να μην μπορέσει η Αμερικανική Κυβέρνηση πριν τη λήξη της θητείας της στις 20 Ιανουαρίου 1993 να πείσει τους Ευρωπαίους και ιδιαίτερα το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών να αναγνωρίσουν το νέο αυτό κράτος ως «Δημοκρατία της Μακεδονίας».

Στην Αθήνα συναντήθηκα στο Γραφείο του Έλληνα Πρωθυπουργού με τον κ. Πέτρο Παπαγεωργίου, πολιτικό σύμβουλο του Πρωθυπουργού και μερικές μέρες αργότερα με τον κ. Λουκά Τσίλα, τότε σύμβουλο του Πρωθυπουργού για θέματα ασφαλείας. Λίγους μήνες αργότερα ο κ. Τσίλας διορίστηκε Πρέσβης της Ελλάδος στις Ηνωμένες Πολιτείες από την Ελληνική Κυβέρνηση. Επίσης για το ίδιο θέμα συναντήθηκα και με την κα. Ντόρα Μπακογιάννη, τότε υπουργό πολιτισμού.

Ζήτησαν από μένα να βοηθήσω και με τους συμβούλους και συνεργάτες του Μπίλ Κλίντον αλλά και με την ηγεσία της Ελληνοαμερικανικής κοινότητας και ιδιαίτερα τα στελέχη του Δημοκρατικού κόμματος που συνέβαλαν στην εκλογή του νέου Προέδρου Μπίλ Κλίντον.

Δέχτηκα να βοηθήσω και πραγματικά μετά από μια σκληρή προσπάθεια και με την βοήθεια του Μαϊκλ Δουκάκη και πολλών άλλων συναδέλφων στην Αμερική κατορθώσαμε να αποτρέψουμε την προσπάθεια του Τζόρτζ Μπούς. Ο Μαϊκ Δουκάκης συμφώνησε να έρθει σε επαφή με τον Aντονυ Λέικ (Anthony Lake) και την Μαντλίν Ολμπραϊτ (Madeleine Albright). Ο Λέϊκ και η Ολμπράϊτ ήταν κορυφαίοι σύμβουλοι του Μπίλ Κλίντον για θέματα Εξωτερικής πολιτικής και Εθνικής Ασφάλειας στην Προεδρική του εκστρατεία του 1992. Ο Aντονυ Λέϊκ διορίστηκε Σύμβουλος Ασφαλείας του Προέδρου Κλίντον στο Λευκό Οίκο και η Μαντλίν Ολμπραϊτ έγινε Πρέσβης της Κυβέρνησης Κλίντον στα Ηνωμένα Έθνη και αργότερα Υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ. 

Με σκληρή επιμονή και με τη βοήθεια πολλών άλλων Ελληνοαμερικανών οι οποίοι ήταν κοντά στον Μπίλ Κλίντον καταφέραμε να σταματήσουμε την προσπάθεια της κυβέρνησης Μπους να φέρει το θέμα της αναγνώρισης στο Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών για ψήφισμα, παρότι ο Ήγκελμπέργκερ προσπάθησε να το κάνει ακόμη και στις 19 Ιανουαρίου 1993 μια μέρα πριν από την ορκωμοσία του Μπίλ Κλίντον.

Όπως αργότερα αποδείχτηκε δεν ξέραμε πολλά για το τι ακριβώς συνέβαινε με το Μακεδονικό θέμα. Είναι τώρα όμως ξεκάθαρο ότι η τότε Ελληνική Κυβέρνηση εργαζόταν με αντιφατικές στρατηγικές. Δημόσια και επίσημα η Ελληνική Κυβέρνηση εργαζόταν να αποτρέψει την Κυβέρνηση Μπους να αναγνωρίσει τα Σκόπια ως «Δημοκρατία της Μακεδονίας». Παρασκηνιακά όμως η Ελληνική Κυβέρνηση συζητούσε ένα σύνθετο όνομα που θα ήταν κάπως παραδεκτό και θα είχε λιγότερο πολιτικό κόστος.

Είναι τώρα προφανές ότι αυτή η στρατηγική εφαρμόστηκε παρασκηνιακά για αρκετό χρονικό διάστημα από τον τότε Έλληνα Πρωθυπουργό.

Στις 22 Ιανουαρίου 1993, δύο μέρες μετά την ορκωμοσία του Μπίλ Κλίντον και πριν τελειώσουν οι τελετές ορκωμοσίας στην Ουάσιγκτον η κυβέρνηση των Σκοπίων έκανε επίσημη αίτηση στα Ηνωμένα Έθνη να αναγνωριστεί η Νοτιοσλαβία ως «Δημοκρατία της Μακεδονίας».

Δύο μέρες αργότερα στις 24 Ιανουαρίου 1993 τρεις μεγάλες χώρες της Ενωμένης Ευρώπης η Αγγλία, η Γαλλία και η Ισπανία με τη σύμφωνη γνώμη της Ελληνικής κυβέρνησης πρότειναν αναγνώριση της Νοτιοσλαβίας από τα Ηνωμένα Έθνη με μια δήθεν συμβιβαστική ονομασία. Πρότειναν αναγνώριση της Νοτιοσλαβίας με το όνομα «Πρώην-Γιουγκοσλαβική-Δημοκρατία-της Μακεδονίας» FYROM.

Φαίνεται ότι όλα είχαν προσυμφωνηθεί παρασκηνιακά. Η Ελληνική Κυβέρνηση, η Κυβέρνηση των Σκοπίων και οι Ευρωπαίοι τα είχαν βρει για μια σύνθετη ονομασία η οποία περιέχει τη λέξη «Μακεδονία» . Αυτό που παρέμεινε σε εκκρεμότητα ήταν η θέση του Μπίλ Κλίντον.

Το θέμα Κλίντον όμως ήταν το πιο σοβαρό. Ο Μπίλ Κλίντον είχε δεσμευτεί στους Ελληνοαμερικανούς υποστηρικτές του και ο Κλίντον θα τηρούσε την δέσμευσή του. Γι’ αυτό είμαι απόλυτα σίγουρος. Επομένως οι αρχιτέκτονες της συμβιβαστικής λύσης ρισκάρανε το βέτο στο Συμβούλιο Ασφαλείας από την Κυβέρνηση Κλίντον εάν προτείνανε αναγνώριση των Σκοπίων με ονομασία που περιείχε την λέξη «Μακεδονία». Μόνον οι Ελληνοαμερικανοί ηγέτες μπορούσαν να αποδεσμεύσουν τον Μπίλ Κλίντον. Εξάλλου αυτοί τον δέσμευσαν στις 3 Οκτωβρίου 1992.

Έτσι κατασκευάσθηκε προσεκτικά ένας σύγχρονος «Δούρειος Ίππος»! Ιδού τι έγινε.

Δεν ξέρω ακριβώς πόσες ώρες μετά την ορκωμοσία του Μπίλ Κλίντον στο αξίωμα του Προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών είχαν περάσει όταν οι μισθωτοί αντιπρόσωποι της Ελλάδος (paid lobbyists) στην Ουάσιγκτον κ.κ. «Manatos & Manatos» δημιούργησαν μια «προσωρινή ειδική» επιτροπή με την ονομασία «Ad hoc American Hellenic Leadership Committee».

Ποιά ήταν τα μέλη αυτής της «προσωρινής επιτροπής» δεν έμαθα ποτέ. Αυτό που ξέρω είναι το εξής: Εκ μέρους αυτής της πρόχειρης επιτροπής η εταιρεία «Μάνατος και Μάνατος» ζήτησε από εκλεγμένους πολιτικούς, επιχειρηματίες και Δημοτικούς άρχοντες όλους επιφανείς Ελληνοαμερικανούς να συνυπογράψουν μια επιστολή που απευθυνόταν στον Πρόεδρο Κλίντον και του ζητούσε να υποστηρίξει την «νέα θέση» της Ελληνικής Κυβέρνησης για μια «συμβιβαστική λύση» στο ζήτημα της αναγνώρισης του ονόματος της Νοτιοσλαβίας.

Η επιστολή είχε συνταχθεί και είχε διατυπωθεί τόσο προσεκτικά που μπροστά της ο «Δούρειος Ίππος» έμοιαζε σαν μια ερασιτεχνική εφεύρεση! Παρόλα αυτά το μήνυμα ήταν ξεκάθαρο. Ο Μπίλ Κλίντον θα έπρεπε να υποστηρίξει την νέα θέση της Ελληνικής Κυβέρνησης στην ονομασία του νέου κράτους της Νοτιοσλαβίας, παρότι η συμβιβαστική λύση περιείχε τη λέξη «Μακεδονία».

Η προτεινόμενη επιστολή προς τον Πρόεδρο Κλίντον είχε την ημερομηνία 26 Ιανουαρίου 1993 έξι μέρες μετά την ορκωμοσία του.

Είμαι απόλυτα βέβαιος ότι οι περισσότεροι αν όχι όλοι που πρόσφεραν την υπογραφή τους (επιφανείς Έλληνες στις ΗΠΑ), δεν είχαν τον απαραίτητο χρόνο για να μελετήσουν το ακριβές κείμενο της επιστολής και υπέγραψαν καλή τη πίστει νομίζοντας ότι υπογράφουν για το συμφέρον της Ελλάδας. Αλλωστε η υπογραφή ζητήθηκε και δόθηκε τηλεφωνικά!!

Διάβασα προσεκτικά την προτεινόμενη επιστολή που μου ζητούσαν να συνυπογράψω και είπα μέσα μου «Ώρα καλή Μακεδονία μας». Ασφαλώς δεν δέχτηκα να την συνυπογράψω και η επιστολή εστάλη στον Πρόεδρο Κλίντον. 

Κατάλαβα ότι εάν τα Ηνωμένα Έθνη αναγνώριζαν το νέο κράτος των Σκοπίων με ένα όνομα που περιείχε τη λέξη «Μακεδονία» θα γεννιόταν για πρώτη φορά στην ιστορία μια νέα χώρα με την ονομασία «Μακεδονία» και δεν θα ήταν Ελληνική. Με άλλα λόγια η νοτιότερη περιοχή της Γιουγκοσλαβίας θα αναγνωριζόταν από τα Ηνωμένα Έθνη σαν χώρα με το όνομα «Μακεδονία» και η Ελληνική περιοχή της Μακεδονίας θα ήταν πια απλώς μια διοικητική περιφέρεια.

Για περισσότερο από δύο μήνες οι συζητήσεις και οι «αγώνες» περιστρέφονταν γύρω από δευτερεύοντα και τριτεύοντα θέματα. Σημαίες, σύμβολα, παλικαρισμοί, Τουρκικές παρενοχλήσεις οτιδήποτε άλλο παρά το όνομα Μακεδονία απασχολούσαν την κοινή γνώμη.

Τελικά η μάσκα έπεσε. Στις 7 Απριλίου 1993 επίσημα πια με επιστολή προς το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών εν ονόματι της Ελληνικής Κυβέρνησης ο τότε Υπουργός Εξωτερικών κ. Μιχάλης Παπακωνσταντίνου ανήγγειλε ότι η Ελληνική κυβέρνηση αποδέχεται την συμβιβαστική πρόταση με την οποία τα Ηνωμένα Έθνη θα αναγνωρίσουν το νοτιότερο τμήμα της πρώην Γιουγκοσλαβίας ως νέο κράτος με την ονομασία «Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας».

Την ίδια μέρα, στις 7 Απριλίου 1993 η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών ψήφισε την αναγνώριση του νέου κράτους και φυσικά έτσι ψήφισε και η Ελλάδα! Εκείνη την ημέρα ένα κομμάτι από την Ελληνικότητά μου πέθανε. Έτσι λοιπόν εάν σας ρωτήσει κανείς πότε αναγνωρίστηκε (γεννήθηκε) το πρώτο και μόνο μη Ελληνικό κράτος με το όνομα «Μακεδονία» να του πείτε στις 7 Απριλίου 1993.

Αν σας ρωτήσει ποιά ήταν η θέση της Ελλάδος, να πείτε ότι ψήφισε υπέρ!

Αν σας ρωτήσει πώς ψήφισε η Αμερική να του πείτε και αυτή ψήφισε υπέρ.

Αν σας ρωτήσει γιατί οι Ελληνοαμερικανοί φίλοι του Μπίλ Κλίντον του ζήτησαν να αλλάξει την θέση που είχε πάρει στις 3 Οκτωβρίου 1992 να του πείτε γιατί η Ελληνική κυβέρνηση τους ζήτησε να το κάνουν!

Ακούστε προσεκτικά παρακαλώ, κυρίες και κύριοι, τι είπε ο τότε πανίσχυρος Αμερικανός βουλευτής και Πρόεδρος της Επιτροπής των Εξωτερικών Υποθέσεων του Αμερικανικού Κογκρέσου κ. Lee Hamilton (Λι Χάμιλτον) όπως είχε γραφεί στην ανταπόκριση του δημοσιογράφου Μιχάλη Ιγνατίου στην ημερήσια εφημερίδα «Πρωϊνή» της Νέας Υόρκης λίγες μέρες μετά την επίσημη αναγνώριση από τα Ηνωμένα Έθνη.

Είπε ο κύριος Χάμιλτον:

«ΣΥΜΒΙΒΑΣΤΗΚΑΤΕ ΑΣΤΡΑΠΙΑΙΑ ΚΑΙ ΔΕΝ ΠΡΟΛΑΒΑΜΕ ΝΑ ΣΑΣ ΒΟΗΘΗΣΟΥΜΕ. ΜΑΣ ΑΦΗΣΑΤΕ ΣΥΞΥΛΟΥΣ ΜΕ ΤΗΝ ΥΠΟΧΩΡΗΣΗ ΣΑΣ»

Ευτυχώς που υπάρχουν και πραγματικού ΕΛΛΗΝΕΣ όπως ο κύριος Κρις Σπύρου (ο ίδιος είναι και Πρόεδρος του Παγκόσμιου Συμβουλίου για την Αποκατάσταση της Αγίας Σοφίας) και λένε την αλήθεια.

Ο ύποπτος ρόλος της οικογένειας Μητσοτάκη ΚΑΙ στο σκοπιανό είναι φανερός. Χάρησαν την ονομασία Μακεδονία στα Σκόπια. Κοιτώντας το μέλλον έκαναν δώρο το όνομα στον φίλο (και φιλοξενούμενο στη Κρήτη) Μπους. Και ο Μπους με τη σειρά του θα στήριζε με το γνωστό αμερικάνικο lobby τα σχέδια για πρωθυπουργία της Ντόρας.